Binnenkort wordt ook zij onderdeel van de maatschap. In maart 2022 sloot ze het leertraject Natuurinclusieve landbouw af.
Martina:
Kleine praktische tips, daar heb je echt wat aan.
Op de vraag waarom ze zich op het bedrijf bezighouden met duurzaamheid, is Meuleman stellig: “Als je dat niet doet, ben je geen boer. Als boer wil je het beste voor je dieren en grond. Dat is voor iedereen het beste. Ook financieel. Zeker op de lange termijn.” De reden om het leertraject Natuurinclusieve landbouw te volgen, was een praktische: “We wisten nog niet precies hoe we verder zouden gaan met het bedrijf. Misschien zouden we in de toekomst meer grond nodig hebben. Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer gaven aan dat we die grond alleen kunnen krijgen als een van ons de cursus heeft gevolgd. Ik heb 10 jaar op een biologisch-dynamisch bedrijf gewerkt, dus het onderwerp ligt mij het meest. En brede kennis komt altijd van pas! We willen graag natuurgrond gebruiken, maar die kans heeft zich tot nu toe nog niet voorgedaan.”
Leren uit de praktijk
Een deel van de cursus bestaat vooral uit theorie. Dat dat vanwege corona online moest, maakte het extra lastig. “Op een gegeven moment konden we wel op pad. Toen zag ik met wie ik de cursus nou eigenlijk deed, en dat bleek een hele leuke groep. Het is leuk om te zien dat elke boer iets doet, elk op zijn eigen manier. Dat vind ik ook het beste; je moet doen wat bij je past. We leren veel van elkaar. Zo hadden we voor ons bedrijf kruidenrijk graszaad gekocht, gezond voor koeien en goed voor vogels en insecten. Maar dan? Uit de praktijk wisten anderen bijvoorbeeld dat je daar niet te veel op moet bemesten en het soms even de tijd moet geven, zodat je het jaar erop meer zaad hebt. Dat soort kleine praktische dingen, daar heb je echt wat aan. En die leer je niet van papier.” De groep wil dan ook als studiegroep verder, excursies organiseren en sprekers uitnodigen.
Geen energie verspillen
Op het bedrijf wordt op allerlei manieren duurzaam gewerkt. “2 jaar geleden legden we zonnepanelen op het dak. Daar zijn we nu heel blij mee, zeker met de huidige energieprijzen. Als de koeien buiten lopen, lopen ze elke dag in een nieuw stukje wei. Het stuk waar ze de dag ervoor liepen, beregenen we als het droog is. Dat stimuleert het gras en bodemleven. In zonnige zomers kan dat met het overschot aan energie dat we dan niet kunnen terug leveren omdat het net dat niet aankan. Zo verspillen we die energie niet. Maar het is het makkelijkst als de regen gewoon uit de lucht komt vallen. Mogelijk komen er in de toekomst meer zonnepanelen.”
Uitdagingen van duurzaam werken
Duurzamer gaan werken is niet eenvoudig. “Veel boeren willen wel, maar weten niet waar te beginnen. Of hoe. Want als je verkeerd begint, kost het alleen maar geld.” Ook heeft ze haar bedenkingen bij het veranderen van landbouwgrond in natuur. “We kunnen als Gelderland en Nederland zo veel: we hebben de goede grond en de ondernemers die het kunnen. We moeten de wereld voeden, daar moet genoeg grond voor beschikbaar blijven.”
Met zijn allen bereiken we meer
Ook de goede voorbeelden stroken niet altijd met de praktijk, vindt ze. “Alleen streekproducten maken en niet meer aan een fabriek leveren, dat is voor de meeste boeren niet realistisch. Als elke boer iets zou veranderen, doet dat veel meer dan een paar boeren die extreem duurzaam bezig zijn. En kijk naar het grote oppervlak bermen. Die kan de provincie inzaaien met kruiden. Als we het met zijn allen doen, bereiken we meer. Veel gangbare boeren willen graag iets verbeteren, maar hebben het gevoel dat biologische boeren en extensieve veehouders meer kansen krijgen. Daarom kijken we wat we samen kunnen doen. Zo zijn we met 13 veehouders uit de buurt bezig om een biogashub op te zetten. Om groen gas te leveren aan het net of aan bedrijven. Maar we kijken ook of we in de toekomst misschien waterstof kunnen produceren. Ook gingen we laatst met een paar boeren uit de buurt op bezoek bij boeren in Raalte. Zij hebben samen een stuk natuur gekocht en doen in dat open gebied weidevogelbeheer. Dat kan bij ons niet: bij ons is te veel bos. Maar we gaan samen kijken wat we wel kunnen doen, want samen staan we sterker.”
Leertraject Natuurinclusieve landbouw
Het leertraject Inclusieve landbouw wordt mogelijk gemaakt met een POP-subsidie.
Meer weten? Lees het artikel op het platform Natuurinclusieve Landbouw.
